Table of Content:
● พินัยกรรมคืออะไร ?
● ลำดับการรับมรดกตามกฎหมาย หากไม่มีพินัยกรรม
● ขั้นตอนการรับมรดกในกรณีไม่มีพินัยกรรม
○ ยื่นคำร้องขอเป็นผู้จัดการมรดก
○ ประกาศและตรวจสอบหนี้สิน
○ แบ่งทรัพย์สิน
● วางแผนมรดกในรูปแบบประกันชีวิต ไม่ต้องทำพินัยกรรมก็ส่งต่อความมั่นคงทางการเงินให้คนที่รักได้
○ ได้รับเงินก้อนหลังผู้เอาประกันภัยเสียชีวิต
○ ไม่ต้องยื่นคำร้องหรือผ่านการพิจารณาของศาล
○ กำหน ดผู้รับผลประโยชน์ได้โดยตรง
○ ช่วยลดความขัดแย้งเรื่องมรดกในครอบครัว
○ ใช้เงินประกันเป็นทุนสำรองในการดำเนินชีวิตต่อไปได้
○ ได้รับสิทธิประโยชน์ทางภาษี
หลายคนอาจคิดว่าตนเองนั้นไม่ได้มีทรัพย์สินมากมาย ไม่จำเป็นต้องวางแผนจัดเตรียมพินัยกรรมไว้ก็ได้ แต่ในความเป็นจริงแล้วการเตรียมพร้อมล่วงหน้า ไม่เพียงช่วยลดปัญหาความขัดแย้งในครอบครัว แต่ยังเป็นการรับประกันว่าทรัพย์สินจะได้รับการส่งต่อไปถึงมือคนที่คุณรักและตั้งใจจะยกทรัพย์สินเหล่านั้นให้อย่างแท้จริง
ถ้าหากไม่มีพินัยกรรม จะต้องยึดตามลำดับการรับมรดกของทายาทตามกฎหมาย ซึ่งอาจไม่ตรงกับเจตนารมณ์ของผู้เสียชีวิต และเสี่ยงต่อการเกิดข้อพิพาท ที่สร้างความวุ่นวาย สิ้นเปลืองทั้งเงินทองและเวลาให้แก่คนในครอบครัวได้ด้วยเช่นกัน
พินัยกรรม คือเอกสารแสดงเจตนารมณ์ของผู้ทำพินัยกรรม เกี่ยวกับการจัดการทรัพย์สินหรือมรดก ว่าต้องการแบ่งทรัพย์สินให้ใคร อย่างไร หลังเสียชีวิต เป็นวิธีการควบคุมการจัดการทรัพย์สินให้ตรงกับความตั้งใจ และสามารถระบุชื่อผู้รับอย่างเฉพาะเจาะจงได้ ซึ่งหากไม่มีพินัยกรรม ทรัพย์สินจะถูกจัดการตามกฎหมายมรดกโดยอัตโนมัติ
อย่างไรก็ดี การมีพินัยกรรมจึงเป็นเครื่องมือสำคัญที่ช่วยให้การส่งต่อทรัพย์สินเป็นไปอย่างราบรื่น ช่วยลดความคลุมเครือและข้อขัดแย้งที่อาจเกิดขึ้นในครอบครัวได้ แต่สำหรับผู้ที่ไม่ได้ทำพินัยกรรมไว้ กฎหมายจะเข้ามามีบทบาทในการกำหนดว่าใครมีสิทธิได้รับมรดกและในสัดส่วนเท่าใดตามลำดับการรับมรดกต่อไป
หากเจ้ามรดกเสียชีวิตโดยไม่ได้ทำพินัยกรรมไว้ การแบ่งมรดกจะดำเนินไปตาม ลำดับทายาทที่กฎหมายกำหนดไว้ในประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1629 ดังนี้
ผู้สืบสันดาน ลูกของผู้เสียชีวิต ซึ่งรวมถึงบุตรโดยชอบด้วยกฎหมาย (บุตรที่เกิดจากบิดามารดาที่จดทะเบียนสมรสกัน) บุตรที่บิดารับรองว่าเป็นบุตร (แม้ไม่ได้จดทะเบียนสมรสกับมารดา) และบุตรบุญธรรมที่ได้จดทะเบียนรับเป็นบุตรบุญธรรมอย่างถูกต้องตามกฎหมาย
ทั้งนี้ กรณีบุตรยังมีชีวิตจะเป็นผู้รับมรดกลำดับแรก แต่หากบุตรเสียชีวิตไปก่อนเจ้ามรดก หรือถูกกำจัดมิให้รับมรดกก่อนเจ้ามรดกตาย ถ้าบุตรมีผู้สืบสันดานก็ให้ผู้สืบสันดานรับมรดกแทนที่เฉพาะส่วนแบ่งของบุคคลเป็นราย ๆ สืบต่อกันไปจนหมดสาย
หากผู้เสียชีวิตไม่มีบุตรหรือมีแต่บุตรเสียชีวิตไปหมดแล้ว บิดามารดาที่ชอบด้วยกฎหมาย ของผู้เสียชีวิตที่ยังมีชีวิตอยู่จะมีสิทธิได้รับมรดก แต่ในกรณีที่ผู้เสียชีวิตมีบุตรที่ยังมีชีวิตอยู่ บิดามารดาที่ชอบด้วยกฎหมาย จะได้รับส่วนแบ่งมรดกในสัดส่วนเท่ากับที่บุตรจะได้รับ
หากไม่มีทายาทในลำดับที่ 1 และ 2 พี่น้องที่เกิดจากบิดามารดาเดียวกันจะมีสิทธิได้รับมรดก
หากไม่มีทายาทในลำดับที่ 1, 2 และ 3 พี่น้องที่เกิดจากบิดาเดียวกันหรือมารดาเดียวกัน (คนละแม่หรือคนละพ่อ) จะมีสิทธิได้รับมรดก
หากไม่มีทายาทในลำดับที่ 1, 2, 3 และ 4 ปู่ย่าตายายของผู้เสียชีวิตจะมีสิทธิได้รับมรดก
ลำดับสุดท้ายคือลุง ป้า น้า อาของผู้เสียชีวิต ซึ่งจะได้รับมรดกในกรณีที่ไม่มีทายาทในลำดับที่ 1-5 เลย
ทั้งนี้ คู่สมรสก็มีสิทธิได้รับมรดกเช่นกัน โดยกฎหมายกำหนดให้คู่สมรสที่จดทะเบียนสมรสถูกต้องตามกฎหมายเป็นทายาทโดยธรรมคนหนึ่ง แต่มีสถานะพิเศษ คือจะได้รับส่วนแบ่งมรดกร่วมกับทายาทในลำดับที่ 1-6 โดยสัดส่วนการได้รับจะขึ้นอยู่กับว่ามีทายาทลำดับอื่นเหลืออยู่หรือไม่
เมื่อเจ้ามรดกเสียชีวิตโดยไม่มีพินัยกรรม ทายาทจะต้องดำเนินการตามขั้นตอนทางกฎหมาย เพื่อให้การแบ่งมรดกเป็นไปอย่างถูกต้องตามที่กฎหมายกำหนดไว้ ซึ่งขั้นตอนหลัก ๆ มีดังนี้
ผู้ที่มีสิทธิตามกฎหมาย เช่น บุตร ภรรยา หรือพี่น้อง จะต้องร่วมกันยื่นคำร้องต่อศาลเพื่อให้แต่งตั้งผู้จัดการมรดก โดยผู้จัดการมรดกมีหน้าที่รวบรวมทรัพย์สินของผู้เสียชีวิต ชำระหนี้สิน (ถ้ามี) และดำเนินการแบ่งทรัพย์สินให้กับทายาทตามกฎหมาย ขั้นตอนนี้อาจใช้เวลาและค่าใช้จ่ายค่อนข้างมาก หากมีผู้คัดค้านหรือไม่สามารถตกลงกันได้ อาจต้องใช้เวลาในการพิจารณาของศาลนานยิ่งขึ้น
หลังจากที่ศาลแต่งตั้งผู้จัดการมรดกแล้ว ผู้จัดการมรดกจะต้องประกาศให้เจ้าหนี้ของผู้เสียชีวิตทราบและยื่นคำร้องเรียกร้องหนี้สินภายในระยะเวลาที่กำหนด เพื่อให้ผู้จัดการมรดกสามารถนำทรัพย์ สินมรดกไปชำระหนี้ก่อนที่จะแบ่งส่วนที่เหลือให้แก่ทายาท ซึ่งขั้นตอนนี้เป็นไปเพื่อความเป็นธรรมแก่เจ้าหนี้และป้องกันไม่ให้ทายาทต้องรับภาระหนี้สินเกินกว่าทรัพย์มรดกที่ได้รับ
เมื่อชำระหนี้สินทั้งหมดเรียบร้อยแล้ว ผู้จัดการมรดกจะดำเนินการแบ่งทรัพย์สินที่เหลือให้แก่ทายาทโดยธรรมตามลำดับที่กฎหมายกำหนดไว้ โดยต้องตรวจสอบให้แน่ใจว่าการแบ่งปันเป็นไปตามหลักเกณฑ์ที่ถูกต้อง เพื่อป้องกันปัญหาความขัดแย้งในภายหลัง
หากคุณต้องการให้คนที่คุณรักได้รับความมั่นคงทางการเงิน โดยไม่ต้องผ ่านกระบวนการศาลหรือข้อพิพาทเรื่องการแบ่งมรดก การวางแผนมรดกในรูปแบบประกันชีวิต ถือเป็นทางเลือกที่น่าสนใจ โดยข้อดีของการทำประกันในฐานะเครื่องมือวางแผนมรดก มีดังนี้
● ผู้รับผลประโยชน์ได้รับเงินก้อนหลังผู้เอาประกันภัยเสียชีวิต โดยปกติใช้เวลาเพียง 15-30 วันหลังจากยื่นเอกสารครบถ้วน
● ไม่ต้องยื่นคำร้องหรือผ่านการพิจารณาของศาล ทำให้ประหยัดเวลาและค่าใช้จ่ายอย่างมาก
● สามารถกำหนดผู้รับผลประโยชน์ได้โดยตรง ไม่จำเป็นต้องเป็นทายาทตามกฎหมาย
● ช่วยลดความขัดแย้งเรื่องมรดกในครอบครัว เนื่องจากมีการกำหนดผู้รับผลประโยชน์ไว้แล้วอย่างชัดเจน
● ใช้เงินประกันเป็นทุนสำรองในการชำระหนี้ หรือภาระอื่น ๆ ของเจ้ามรดก ช่วยให้มรดกอื่น ๆ ไม่ต้องถูกขายเพื่อชำระหนี้
● ได้รับสิทธิประโยชน์ทางภาษี ตามที่กฎหมายกำหนด
การเตรียมความพร้อมสำหรับอนาคต ไม่ว่าจะผ่านการทำพินัยกรรมหรือการวางแผนมรดกในรูปแบบประกันชีวิต ล้วนเป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยปกป้องคนที่เรารักจากความยุ่งยากและความขัดแย้งที่อาจเกิดขึ้นในอนาคต การลงทุนเล็กน้อยในปัจจุบันจะกลายเป็นของขวัญที่มีค่าที่สุดที่เราสามารถมอบให้กับครอบครัวได้
มาเตรียมความพร้อมทางการเงินเพื่อคนข้างหลังได้ตั้งแต่วันนี้ ด้วยการวางแผนมรดกในรูปแบบประกันชีวิตกับ PRUe-Legacy Saver จากพรูเด็นเชียล ประกันชีวิต ที่ตอบโจทย์ทั้งความคุ้มครองและการส่งต่อความมั่นคงทางการเงินให้คนที่คุณรัก
สนใจซื้อประกันออนไลน์ กับพรูเด็นเชียล ประกันชีวิต คลิกเลย
หมายเหตุ
● ความคุ้มครองขึ้นกับแผนประกันภัยที่เลือก
● เงื่อนไขความคุ้มครองเป็นไปตามที่กรมธรรม์กำหนด
● ผู้ซื้อควรทำความเข้าใจรายละเอียดความคุ้มครองและเงื่อนไขก่อนตัดสินใจทำประกันภัยทุกครั้ง
ข้อมูลอ้างอิง
● หมวด ๒ การแบ่งทรัพย์มรดกระหว่างทายาทโดยธรรมในลำดับและชั้นต่าง ๆ (มาตรา ๑๖๒๙ - ๑๖๓๑)
หากไม่มีทายาทในลำดับใดเลย ทรัพย์สินจะตกเป็นของแผ่นดิน ตามมาตรา 1644 แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์
ไม่สามารถเปลี่ยนแปลงได้หากไม่มีพินัยกรรม จะต้องยึดตามที่กฎหมายกำหนดเท่านั้น
ได้ และถือเป็นการวางแผนที่ครอบคลุมมากที่สุด โดยบริษัทประกันภัยจะจ่ายตรงไปยังผู้รับผลประโยชน์ ส่วนทรัพย์สินอื่นจะแบ่งตามพินัยกรรมต่อไป
การทำประกันชีวิตอาจมีค่าใช้จ่ายสูงกว่า แต่ให้ประโยชน์ที่หลากหลายกว่า ทั้งความคุ้มครองชีวิต การได้รับเงินคืนระหว่างสัญญา และการวางแผนมรดกในกรมธรรม์เดียว